Respectvol confronteren: waarom het nodig is en hoe je het doet

Of je nu coacht, leidinggeeft of samenwerkt: er komen momenten waarop je iemand moet aanspreken op gedrag. Niet omdat je wilt afvallen of veroordelen, maar omdat je impact wil maken en het gesprek wil gebruiken om ontwikkeling in gang te zetten. Respectvol confronteren is dan de sleutel. Het is spannend;  zeker als de ander zichzelf niet bewust is van de noodzaak tot verandering, maar juist dan is het waardevol én professioneel.

Bij NONONS hebben we een praktisch stappenplan ontwikkeld dat jou helpt om met lef én respect te confronteren, zonder dat de ander dichtklapt of in de weerstand schiet.

Wat is respectvol confronteren?

Respectvol confronteren betekent dat je iemand aanspreekt op concreet gedrag, woorden of houding, met de intentie om samen verbetering te creëren. Je wijst niet af, je valt niet aan. Je nodigt uit tot bewustwording en beweging.

Situaties waarin dit nodig kan zijn:

• Een collega werkt niet zichtbaar genoeg
• Een medewerker neemt geen verantwoordelijkheid
• De samenwerking loopt stroef, maar niemand benoemt het

Je wilt dat je boodschap overkomt zónder dat de ander zich aangevallen voelt. Respectvol confronteren zorgt dat je effect hebt met behoud van relatie.

Stappenplan voor respectvol confronteren

1. Benoem je intentie

Maak duidelijk waarom je dit gesprek voert.

“Ik wil dit met je bespreken omdat ik denk dat we fijner kunnen samenwerken.”

Hiermee creëer je veiligheid en laat je zien dat jouw doel ontwikkeling is, geen kritiek.

2. Benoem concreet het gedrag

Blijf bij wat je ziet en hoort. Geen oordelen, geen woorden als “altijd” of “nooit”.

“Ik zie dat je weinig vertelt over de voortgang van project X.”

3. Benoem het effect op jou

Wat doet dit gedrag met jouw gedachten, gevoelens of acties?

“Ik denk daardoor dat je mij niet wilt betrekken. Dat maakt me onzeker en ik merk dat ik controle wil gaan nemen.”

4. Vraag om herkenning

“Herken je dit?”

Dit opent de dialoog en geeft de ander ruimte om te reageren.

5. Formuleer je verzoek

Maak duidelijk waar je naartoe wilt.

“Ik zou graag willen kijken hoe we dit anders kunnen doen.”
Of:
“Ik heb er behoefte aan om meer op de hoogte te blijven. Wat werkt voor jou?”

Reacties tijdens de confrontatie (en wat jij kunt doen)

Tijdens het gesprek kan de ander op verschillende manieren reageren. Het is belangrijk om deze signalen te herkennen:

1. “Ja, ik wil”

Dat lijkt positief, maar let op non-verbaal gedrag. Wil iemand echt veranderen, of zegt hij “ja” om van het gesprek af te zijn?

Twee opties:

• Start een coachgesprek over veranderdoelen
• Confronteer wat je ziet:

“Je zegt dat je wilt veranderen, maar ik zie twijfel. Wat gebeurt er?”

2. “Huh, nooit eerder gehoord”

De feedback is nieuw of verrassend. Geef ruimte. Spreek af dat de ander feedback ophaalt bij anderen om te onderzoeken of het klopt. Dit leidt alsnog tot:

• “Ja, ik wil veranderen” of
• “Nee, ik vind dit niet nodig”

3. “Nee, ik vind veranderen niet nodig”

De medewerker ziet geen probleem, of zegt: “Zo ben ik nu eenmaal.” Dit betekent dat hij nog niet klaar is om te veranderen. Misschien is er angst of weerstand. Belangrijk:

Als iemand geen veranderwens heeft, kun jij niet coachen.

Tips voor respectvol confronteren

• Oefening baart kunst: Hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt.
• Bereid je voor: Schrijf je gesprek uit. Het geeft helderheid en rust.
• Coach alleen als de ander wil: Coachen zonder veranderdoel is trekken aan een dood paard.

Leer respectvol confronteren in de praktijk

Wil jij leren hoe je gedrag bespreekbaar maakt zonder weerstand te creëren? Hoe je mensen in beweging krijgt en de relatie versterkt?

In onze training Coachend Leidinggeven krijg je alle handvatten om effectief én respectvol te confronteren.