Wat is coaching?
Coachen is je coachee verder helpen richting zijn doel. Om succesvol te veranderen is het van belang dat je coachee een aantal stappen zet. Als coach help je de coachee door stil te staan bij de verschillende stappen: doel bepalen, bewustwording, kiezen en het zetten van stappen. Wij hebben dit omgezet in het verandermodel. Dit model wordt uitgebreid besproken in onze coachopleiding.
Het verandermodel kan je met je coachee bespreken of in je eigen hoofd gebruiken als leidraad. We lichten het verandermodel kort toe.
Nu
Hoe is de situatie nu?
De coach vraagt de coachee zijn huidige situatie uit te leggen. Hoe is deze, wat zijn de feiten, wat denkt en voelt de coachee in de huidige situatie? Hoeveel lijdensdruk is er nu?
Doel/waarde
Veranderen begint met een glashelder, urgent en lonkend doel
Mensen zijn doorgaans veranderschuw en hebben weinig zin om het zichzelf onnodig lastig te maken. Je gedrag wordt voor 90 procent bepaald door onbewuste reflexen: je doet automatisch wat je altijd deed. Vluchtgedrag ligt zo wel op de loer. Om de hete brij heen draaien, afleiding zoeken of uitvluchten verzinnen zijn voorbeelden van hoe je jezelf kunt saboteren je doel te bereiken. Op de korte termijn is dat vaak makkelijker en lekkerder, maar op de lange termijn geeft het geen voldoening. En het houdt je coachee weg bij zijn om wens te veranderen. Veranderen is dus moeilijk.
Om de kans van slagen te vergroten is het van belang te zorgen dat zijn doel helder is. Dat hij duidelijk voor ogen heeft wat hij wil bereiken. Het moet zijn eigen doel zijn en het moet voor hem aantrekkelijk, lonkend zijn. Urgentie speelt ook een belangrijke rol. Hoe urgenter het voor hem is om te veranderen, hoe groter de kans dat hij ook echt stappen gaat zetten.
Dus: wil je coachee iets veranderen aan zijn huidige situatie, dan moet het te bereiken doel helder, urgent en lonkend zijn.
Bewustwording
‘Ah, zo zit het!’
Voordat een coachee stappen kan zetten in de richting van zijn doel, moet hij zich bewust zijn van de realiteit. Hoe gaat het nu, wat is he
rkenbaar uit andere situaties? Wat is zijn aandeel in het probleem, wat is het aandeel van anderen en hoe spelen zijn omgeving of achtergrond een rol? Wat houdt hem nu tegen om het doel te bereiken, wat staat er in de weg, welke patronen of saboterende strategieën komen er langs? Dit is de bewustwordingsfase.
Kiezen
Veranderen, accepteren of weggaan
Wie zich bewust is van de realiteit en van eventuele saboterende strategieën, heeft een keuze: veranderen, nog even niet veranderen, en accepteren of weggaan. Ook met de keuze om niet te veranderen neemt de coachee verantwoordelijkheid. Hij laat zijn doel weliswaar varen, maar doet dat vanuit een volwassen en bewuste keuze.
Actie
Kleine stappen vergroten de kans op succes
Als de coachee kiest voor verandering en actie wil ondernemen, zal hij merken dat veranderen energie en tijd vergt, net als de bereidheid om er consequent mee bezig te zijn. Ongetwijfeld ervaart hij weerstand, angst of ander psychisch of concreet ongemak. Dat hoort er allemaal bij. Als het simpel was, dan had hij het allang veranderd.